Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

Bu araştırmanın amacı; Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerini belirlemeye yönelik, güvenirliği ve geçerliği yüksek bir ölçme aracı geliştirmektir. İlgili alanyazın taranarak yapı ile ilgili 54 madde araştırmacı tarafından yazılmış; yine araştırmacı tarafından hazırlanan uzman görüş formu ile 7 uzmana danışılmıştır. Uzmanlardan elde edilen görüşler doğrultusunda 41 maddelik 5 kategorili olarak derecelendirilen ölçek 523 üniversite öğrencisine uygulanmıştır. Elde edilen verilerin ortaya koyduğu sonuçlar faktör analizi ile açımlanmaya çalışılmıştır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin 3 faktörden oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır Bu üç faktörden “İşlevsellikte Bozulma” tek başına ortak varyansın %42,626’sını açıklamakta, “Kontrol Güçlüğü ve Yoksunluk” faktörü tek başına ortak varyansın %9,517’sini açıklamakta ve son olarak “Sosyal İzolasyon” faktörü tek başına ortak varyansın %5,608’ini açıklamaktadır. 26 maddeden oluşan ölçeğin faktör yükleri .493 ile .792 arasında değişmektedir. Ölçüt geçerliği için geliştirilmeye çalışılan ölçek ile problemli internet kullanım ölçeği ile arasındaki korelasyon 0,75 bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlık katsayısı cronbach α .95, kontrol güçlüğü ve yoksunluk alt boyutu için Cronbach α .92, işlevsellikte bozulma alt boyutu için cronbach α .91 ve son olarak sosyal izolasyon alt boyutu için ise Cronbach α .81 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir. 

Atıf: Ayğar Bakır, B. & Uzun, B. (2018). Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, 507‒525. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.3.0046